انواع سوختگی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: سوختگی حاد و سوختگی مزمن.
1. سوختگی حاد:
– سوختگی حاد سطحی: در این نوع سوختگی، لایه بیرونی پوست آسیب میبیند و علائم آن شامل قرمزی، درد، و تورم میباشد.
– سوختگی حاد عمیق: در این نوع سوختگی، بیش از یک لایه از پوست آسیب میبیند و ممکن است گوشت و بافت مربوطه نیز متاثر شوند. علائم آن شامل قرمزی شدید، درد شدید، حس سوزش و خنک کننده و شکل گرفتن پوست به صورت خمیری مشکی رنگ است.
2. سوختگی مزمن:
– سوختگی مزمن تحت فشار: این نوع سوختگی به دست میآید که ناحیههای بدن برای مدت طولانی در تماس با یک سطح فشار قرار گرفته باشند. این نوع سوختگی میتواند باعث قرمزی، قهوهای شدن پوست، ضخیم شدن پوست و موهایی توی تار و پود این قسمت از بدن شود.
– سوختگی شیمیایی: این نوع سوختگی از تماس پوست با مواد شیمیایی تحت تأثیر قرار گرفته است، مانند اسیدها، قلیاها و سموم شیمیایی دیگر. علائم شامل تورم، دفعه شدن پوست، حس سوزش، حس میل به روشنیدن واژن، افزایش دمای بدن و درد میباشد.
– سوختگی حرارتی: این نوع سوختگی به دنبال قرار گرفتن پوست در معرض حرارت شدید است، مانند آتش سوزی یا تماس با اجسام داغ. نوع سوختگی حرارتی شامل سوختگی با آتش، سوختگی الكتریکی و سوختگی آب جوش است. علائم آن شامل قرمزی، تورم، درد، مواد دیدنی پوست، سفتی و پوستهبرداری میباشد.
اضافه کنم که در صورت بروز سوختگی سطحی و کوتاه مدت، شستشوی مکرر با آب سرد، استفاده از نیمکره یخ و بستری از ضماد خنککننده میتواند به تسکین علائم کمک کند. اما در سوختگیهای عمیق و گسترده، بهتر است به یک پزشک متخصص مراجع کنید.
درمان سوختگی حاد
درمان سوختگی حاد عبارت است از مراقبت و درمان صحیح جهت تسکین علائم و بهبود زخم سوختگی است. درصورت سوختگی حاد و شدید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. اما قبل از رسیدن به پزشک میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
۱- فوراً از منطقه سوختگی دوری کنید و بدون تاخیر به اطرافیان خبر دهید تا کمک شوند.
۲- منطقه سوخته را با آب خنک (نه یخبندان) بشویید. مدت زمان شستشوی با آب بسته به شدت سوختگی میتواند بین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه باشد.
۳- پوشاندن آب خنک روی منطقه سوخته باعث تسکین علائم میشود. در صورت وجود آبکشی، با چند لایه پانسمان خنک و تمیز منطقه را بپوشانید.
۴- از کرمها و ژلهای مرطوبکننده سوختگی استفاده کنید.
۵- با استفاده از داروی پروتئینی و ضد التهاب مانند پاراستارینول به درمان سوختگیهای درجه ۲ کمک کنید.
۶- انجام تغییرات پانسمان منظم و روزانه به منظور جلوگیری از عفونت محل سوختگی و پیشگیری از تشدید شدن علائم.
۷- در صورت بروز سوختگی در صورت سریعترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید تا موارد بیشتر و درجهبندی بیماری (سوختگی درجه ۳ و ۴) تعیین شود و درمان لازم انجام شود.
درمان سوختگی حاد عمیق
سوختگی حاد عمیق میتواند شامل آسیبهای جدی در لایههای عمیق پوست مانند بافتهای ماهیچهای، بافتهای پودری و بافتهای متفرقه باشد. درمان سوختگی حاد عمیق با توجه به میزان واقعی آسیب و بسته به محل، میتواند شامل مراحل زیر باشد:
1. شستشوی مناسب: بلافاصله پس از سوختگی، میتوانید منطقه آسیب دیده را با آب خنک و ملایم بشویید. از استفاده از صابون یا مواد شیمیایی اجتناب کنید. همچنین، قبل از شستشو پوست از لباس و جواهرات خارج شود.
2. خنک کردن منطقه: قرار دادن یخ یا لوشنهای خنک کننده روی محل سوختگی باعث کاهش درد و التهاب میشود. توصیه میشود از دستمال تمیز یا دستگاه لوشن خنک کننده استفاده کنید و محدود به ۱۵ دقیقه استفاده کنید.
3. پوشیدن بانداژ: بازگشت سریعتر به پوست سالم کمک می کند. استفاده از بانداژ یا محافظ برای پوشاندن منطقه سوخته ممنوع است. به جای اینکه بافتی دارای روکش متخصص استفاده کنید.
4. استفاده از مواد التیام بخش: برخی مواد مانند آلوئه ورا، کرمهای غلیظ و کرمهای پوستی دیگر میتوانند به رگههای پوستی کمک کنند و نهایتاً از قرمزی، درد و التهاب آسیب دیده کم کنند.
5. دریافت درمان پزشکی: در صورتی که سوختگی بسیار شدید و گسترده باشد، بهتر است که به پزشک مراجعه کنید تا روشهای درمانی حرفهای مانند داروها، کرمهای خاص یا تراشههای پوستی را تجویز کند. نیاز به لوازم پزشکی ممکن است در صورت لزوم مورد نیاز باشد.
در هر صورت، بهتر است همیشه بهترین راهنمایی و مشورتی که از پزشک خود دریافت کنید را رعایت کنید.
سوختگی مزمن
سوختگی مزمن نیاز به درمان و مراقبت های خاص دارد. درمان سوختگی مزمن شامل:
1. اصلاح علائم بیماری: داروها و کرم های ضد التهابی و ضد عفونی کننده ممکن است برای تسکین درد و التهاب استفاده شود.
2. مراقبت از پوست: استفاده از محافظت کننده ها، نرم کننده ها و مرطوب کننده های قوی برای حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از ترشح درخششی توصیه می شود.
3. آموزش درباره تغذیه و تنظیم نظام غذایی: تغذیه مناسب و متعادل با مواد غذایی غنی از آنتی اکسیدان ها و ویتامین ها برای بهبود و تقویت سیستم ایمنی توصیه می شود.
4. درمان قسمت های آسیب دیده: در برخی موارد، بستری شدن بیمار و درمان قسمت های آسیب دیده توسط یک تیم متخصص ممکن است لازم باشد، مانند درمان و پوشاندن زخم ها.
5. فیزیوتراپی: تمرینات توسعه استقامت و قدرت عضلات مورد تضرر و استفاده از تکنیک های فیزیوتراپی ممکن است کمک کند.
6. راهنمایی روانشناختی: درمانگر روانشناختی می تواند در مدیریت درد، استرس و اضطراب کمک کند.
همچنین مهم است که هر گونه علائم غیرعادی را به پزشک خود اطلاع دهید و شناخته شوید که درمان سوختگی مزمن بستگی به شدت و محل آسیب دیدگی دارد و ممکن است نیاز به راهنمایی حرفه ای داشته باشد.