گردشگری زیست‌بومی به عنوان یک شکل جدید و پایدار از گردشگری، همچنین به‌عنوان یک روش برای حفظ و حفاظت از گونه‌های درخطر و محیط‌زیست‌های حساس، به‌طور گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفته است. این نوع گردشگری به معرفی مسافران به زیبایی‌ها و ارزش‌های طبیعی مناطق و حیات‌وحش محلی می‌پردازد، درعین‌حال با توجه به اثرات مثبتی که می‌تواند بر محیط‌زیست داشته باشد، برای حفظ و حمایت از گونه‌های درخطر و بوم‌شناختی محیط‌زیست تلاش می‌کند.
یکی از مهمترین مزایای گردشگری زیست‌بومی، افزایش آگاهی و توجه به محیط‌زیست است. با ورود به محیط‌های طبیعی و ارتباط مستقیم با حیات‌وحش و طبیعت، گردشگران به‌طور مستقیم شاهد زیبایی‌ها و مسائل محیط‌زیستی موجود در این مناطق می‌شوند. این تجربه‌ها می‌توانند به افزایش آگاهی مردم درباره اهمیت حفاظت از محیط‌زیست و گونه‌های درخطر کمک کنند.
با توسعه گردشگری زیست‌بومی، اقتصاد محلی نیز بهبود می‌یابد. این نوع گردشگری می‌تواند منابع محلی را به‌کار بگیرد و فرصت‌های اقتصادی جدیدی را برای جامعه‌های محلی فراهم کند. به‌طور مثال، ایجاد اقامتگاه‌های اکوتوریسمی، راه‌اندازی تورهای طبیعت، و فروش محصولات محلی به گردشگران، می‌تواند به توسعه اقتصادی مناطق روستایی و محلی کمک کند و به حفظ فرهنگ و زندگی سنتی جامعه‌های محلی کمک کند
همچنین، گردشگری زیست‌بومی می‌تواند به حفاظت و حمایت از گونه‌های درخطر کمک کند. با جذب توجه گردشگران به ارزش‌های طبیعی و بومی مناطق، می‌تواند در آگاهی و ارزش‌گذاری منابع طبیعی شرکت کند و فرصت‌هایی برای محافظت و مراقبت از محیط‌زیست فراهم کند. به‌عنوان مثال، ایجاد مناطق حفاظت‌شده، اجرای برنامه‌های آموزشی درباره حفظ محیط‌زیست، و مشارکت در پروژه‌های حفاظتی می‌تواند از مهمترین اقداماتی باشد که در جهت حفظ گونه‌های درخطر انجام می‌شود.
لازم به ذکر است که برای موفقیت گردشگری زیست‌بومی، همکاری و هماهنگی بین مختلف اشخاص و نهادها، از جمله جامعه‌های محلی، دولت، و صنعت گردشگری، ضروری است. با توجه به تعادل بین بهره‌برداری اقتصادی و حفظ محیط‌زیست، می‌توان گردشگری زیست‌بومی را به عنوان یک روش پایدار برای توسعه‌ی گردشگری و حفظ گونه‌های درخطر معرفی کرد.
در ادامه، به برخی از راهکارها و اقداماتی که می‌توان برای حمایت و حفاظت از گونه‌های درخطر در گردشگری زیست‌بومی انجام داد، پرداخته می‌شود:
آگاهی‌زایی و آموزش:
برگزاری برنامه‌های آموزشی و آگاهی‌زایی در مورد اهمیت حفظ گونه‌های درخطر برای جامعه محلی و گردشگران از اقدامات اساسی است. اطلاع‌رسانی درباره اثرات منفی فعالیت‌های انسانی بر محیط‌زیست و نیز روش‌های مشارکت در حفظ طبیعت باید در این برنامه‌ها تأکید شود.
مدیریت محیط زیست:
ایجاد و توسعه مناطق حفاظت‌شده، پارک‌های ملی و مراکز حفاظت از حیات‌وحش می‌تواند به حفظ گونه‌های در خطر کمک کند. این مناطق به‌عنوان مکان‌هایی برای حفاظت از گیاهان و جانوران در خطر و انجام تحقیقات علمی بر روی آنها عمل می‌کنند.
مدیریت گردشگری:
مدیریت مسیرهای گردشگری، تعداد گردشگران و فعالیت‌های گردشگری در مناطق زیست‌بومی محافظت‌شده می‌تواند از تأثیرات منفی بر زیستگاه‌ها و گونه‌های حیات‌وحش کاسته و از هم‌پوشانی با مناطق حساس جلوگیری کند.
توسعه متعادل گردشگری:
توسعه گردشگری زیست‌بومی با رعایت اصول پایداری می‌تواند به توسعه اقتصادی منطقه و بهره‌وری محیط‌زیست کمک کند. توسعه فعالیت‌های گردشگری در این مناطق باید به‌گونه‌ای باشد که از محیط‌زیست کمک گرفته و آسیبی به آن نرساند.
تحقیقات علمی و پژوهش‌های زیست‌محیطی:
انجام تحقیقات علمی درباره گونه‌های درخطر و وضعیت محیط‌زیستی مناطق گردشگری زیست‌بومی می‌تواند به شناخت بهتر از مشکلات و راهکارهای حفظ آنها کمک کند.
مشارکت جامعه محلی:
مشارکت فعال جامعه محلی در فرآیند تصمیم‌گیری و اجرای برنامه‌های حفاظتی و توسعه‌ی گردشگری زیست‌بومی اساسی است. آگاهی و مشارکت آنها در حفاظت از محیط‌زیست و گونه‌های درخطر می‌تواند به موفقیت این برنامه‌ها کمک کند.
ترویج مدل‌های گردشگری مسئولانه:
برنامه‌های گردشگری مسئولانه، که از جمله اقداماتی همچون اجرای تورهای آموزشی، توسعه تورهای اکوتوریسم، و استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی به‌جای خودروهای شخصی می‌شوند، می‌توانند به حفظ محیط‌زیست و کاهش تأثیرات منفی گردشگری بر آن کمک کنند.
استفاده از فناوری‌های نوین:
بهره‌گیری از فناوری‌های نوین مانند سیستم‌های اطلاعات مکانی (GIS) و شبکه‌های اجتماعی برای آگاهی‌زایی و مدیریت موثر منابع طبیعی و گردشگری می‌تواند به بهبود مدیریت و حفظ محیط‌زیست کمک کند.
پشتیبانی مالی:
اختصاص منابع مالی برای پروژه‌های حفاظتی و توسعه گردشگری زیست‌بومی، از جمله ایجاد تسهیلات مالی برای مدیریت مناطق حفاظت‌شده و توسعه زیرساخت‌های گردشگری می‌تواند تأثیرگذار باشد.
همکاری بین‌المللی:
تشکیل شبکه‌های همکاری و تبادل تجارب و دانش بین کشورها و نهادهای بین‌المللی در زمینه حفاظت از محیط‌زیست و توسعه گردشگری زیست‌بومی، می‌تواند در ایجاد راهکارهای موثر و پایدار کمک کند.
پژوهش و نوآوری:
انجام پژوهش‌های جدید در زمینه حفاظت از گونه‌های در خطر و تأثیرات گردشگری بر آنها، می‌تواند به شناخت بهتری از مسائل محیط‌زیستی و ارائه راهکارهای نوین برای حفاظت کمک کند.
آگاهی و مشارکت مسافران:
آموزش و آگاهی‌زایی مسافران درباره اهمیت حفاظت از محیط‌زیست و مساهمت آنها در اجرای برنامه‌های حفاظتی و توسعه گردشگری می‌تواند به حفظ زیستگاه‌های طبیعی و گونه‌های در خطر کمک کند.
با اجرای این اقدامات، می‌توان به حفظ و حفاظت از گونه‌های در خطر و محیط‌زیست کمک کرده و در کنار آن، به توسعه گردشگری زیست‌بومی به صورت پایدار و مسئولانه می‌پردازیم.
